هر آنچه که باید در مورد آکنه بدانید: راهنمایی جامع
آکنه یکی از شایعترین بیماریهای پوستی است که میلیونها نفر در سراسر جهان را تحتتأثیر قرار میدهد. برآوردهای اخیر نشان میدهد که سالانه حدود 1.5 میلیون نفر در ایران در رنج سنی 12 تا 40 سال با این مشکل مواجه میشوند.
آکنه عمدتاً باعث ایجاد ظاهر نامناسب و ناراحتی برای افراد میشود؛ بنابراین، درمان آکنه نهتنها برای حفظ سلامت پوست ضروری است، بلکه میتواند تأثیر مثبتی بر اعتمادبهنفس و کیفیت زندگی افراد داشته باشد. در این مقاله به بررسی علل، انواع، روشهای درمان و نکات پیشگیری از آکنه میپردازیم تا شما بتوانید در جهت بهبود سلامت پوست خود گام بردارید.
آشنایی با آکنه: علل و انواع آن
- مروری بر آکنه
آکنه یک بیماری پوستی رایج است که به دلیل مسدودشدن فولیکولهای مو در زیر پوست شکل میگیرد. این انسداد غالباً به علت تجمع سبوم (روغن طبیعی پوست که وظیفه مرطوب نگهداشتن پوست را دارد) و سلولهای مرده پوست ایجاد میشود و منجر به ظهور ضایعاتی به نام جوش یا آکنه میگردد. آکنه بیشتر مواقع در ناحیه صورت نمایان میشود، اما میتواند در سایر بخشها از جمله کمر، قفسه سینه و شانهها نیز بروز کند.
این اختلال بهعنوان یک التهاب پوستی شناخته میشود که به غدد چربی (غدد سبابه) متصل به فولیکولهای مو مرتبط است. در پوست سالم، این غدد با تولید سبوم، آن را از طریق منافذ فولیکولها به سطح پوست هدایت میکنند. پوشش فولیکولها شامل سلولهای خاصی به نام کراتینوسیت است. در شرایط معمول، با ریزش سلولهای مرده، کراتینوسیتها به سطح پوست منتقل میشوند. اما در مواقعی که فرد دچار آکنه میشود، مو، سبوم و کراتینوسیتها در داخل منافذ به یکدیگر میچسبند و این باعث میشود که ریزش کراتینوسیتها متوقف شود و سبوم نتواند به سطح پوست برسد. این ترکیب نامناسب از روغن و سلولها محیطی را فراهم میکند که باکتریهای طبیعی روی پوست میتوانند در فولیکولهای مسدود شده رشد کنند و این موضوع منجر به بروز التهاب و علائمی چون ورم، قرمزی، گرما و درد میشود. هنگامی که دیواره فولیکول مسدود شده آسیب ببیند، باکتریها، سلولهای مرده و سبوم به پوست اطراف نفوذ کرده و جوشها یا ضایعات جدیدی ایجاد میکنند.
چه کسانی به آکنه مبتلا میشوند؟
آکنه مشکلی است که افراد در هر نژاد و سن میتوانند به آن دچار شوند، اما بهویژه در نوجوانان و جوانان مشاهده میشود. در دوران نوجوانی، آکنه معمولاً در مردان شایعتر است. بااینحال، این مشکل میتواند تا بزرگسالی ادامه یابد و در این مرحله، در زنان بیشتر دیده میشود.
- انواع مختلف آکنه
آکنه میتواند به چندین نوع ضایعه یا جوش منجر شود. پزشکان به فولیکولهای موی بزرگ یا مسدود شده «کومدون» میگویند. انواع آکنه شامل موارد زیر است:
- جوشهای سرسیاه: کومدونهای باز که در اثر اکسیداسیون، تیره میشوند.
- جوشهای سرسفید: این نوع جوشها به دنبال انسداد فولیکولهای مو و تجمع مواد زیر پوست شکل میگیرند.
- جوشهای سرسیاه: این جوشها از مسدودشدن فولیکولها ناشی میشوند که به سطح پوست رسیده و باز میشوند. رنگ سیاهروی این جوشها بهخاطر اکسیدشدن سبوم در تماس با هوا ایجاد میشود و بههیچوجه نشانهای از کثیفی نیست.
- پاپولها: این ضایعات ملتهب بهصورت برجستگیهای کوچک و صورتیرنگ روی پوست ظاهر میشوند و در لمس ممکن است حساس باشند.
- پوسچول: این جوشها در واقع نوعی پاپول هستند که دارای برآمدگی پر از چرک سفید یا زرد در بالای خود بوده و ممکن است در پایه خود قرمزرنگ باشند.
- ندولها: این ضایعات بزرگ و دردناک در عمق پوست واقع شدهاند و معمولاً موجب احساس ناراحتی میگردند.
- کیست: این نوع آکنه که بهعنوان آکنه ندولار شدید نیز شناخته میشود، شامل ضایعات عمیق، دردناک و پر از چرک است.
هر یک از این انواع آکنه میتواند نیاز به رویکرد درمانی متفاوتی داشته باشد و تشخیص درست آن اهمیت زیادی دارد.
عکس انواع آکنه
- علل بروز آکنه
آکنه به دلایل متعددی ممکن است ایجاد شود. پزشکان و محققان بر این باورند که عوامل زیر میتوانند زمینهساز بروز آکنه شوند:
- تولید بیش از حد سبوم: غدد چربی در پوست ممکن است سبوم بیشتری تولید کنند که این امر میتواند منجر به مسدودشدن منافذ پوست گردد.
- تجمع سلولهای مرده پوست: سلولهای مردهای که به طور طبیعی باید از سطح پوست جدا شوند، در صورت تجمع در منافذ، میتوانند مانع از تنفس پوست شوند و موجب بروز آکنه گردند.
- رشد باکتریها: باکتریهایی که به طور طبیعی در پوست زندگی میکنند، در شرایط نامناسب ممکن است رشد کرده و منجر به التهاب و بروز آکنه شوند.
- عوامل افزایشدهنده خطر ابتلا به آکنه
علاوه بر عوامل فوق، چندین عامل دیگر میتوانند ریسک ابتلا به آکنه را افزایش دهند:
- هورمونها: تغییرات هورمونی، بهویژه افزایش سطح آندروژنها (هورمونهای جنسی مردانه) در دوران بلوغ و بارداری یا سایر بیماریها مانند سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)، میتواند باعث بزرگشدن غدد چربی و افزایش تولید سبوم شود.
- سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین یا اعضای نزدیک خانواده شما آکنه داشته باشد، احتمال ابتلای شما به این مشکل افزایش مییابد.
- داروها: مصرف داروهایی مانند داروهای هورمونی، کورتیکواستروئیدها، داروهای ضدتشنج و لیتیوم میتواند به بروز آکنه کمک کند.
- سن: درحالیکه آکنه میتواند در هر سنی بروز کند، اما در نوجوانان شیوع بیشتری دارد.
- عواملی که باعث تشدید آکنه میشوند:
برخی موارد ممکن است مستقیماً باعث بروز آکنه نشوند، اما میتوانند علائم آن را تشدید کنند:
- رژیم غذایی: پژوهشها نشان میدهند که برخی مواد غذایی میتوانند به تشدید بروز آکنه کمک کنند. غذاهایی که قند خون را افزایش میدهند، میتوانند موجب افزایش التهاب در بدن شوند. این تغییرات در قند خون به تولید بیشتر سبوم توسط غدد چربی بدن منجر میشود، و در نتیجه احتمال ایجاد آکنه افزایش مییابد.
- استرس: استرس میتواند به تغییر در هورمونها منجر شود و در نتیجه احتمال بروز آکنه را بیشتر کند.
- فشار ناشی از لباسهای تنگ و تجهیزات ورزشی: فشار مداوم ناشی از کلاههای ایمنی، لباسهای تنگ یا کولهپشتی میتواند موجب بروز آکنه در نواحی تحتفشار شود.
- محرکهای محیطی: آلودگیهایی مانند گردوغبار و رطوبت بالا ممکن است باعث بروز آکنه شود.
- فشردن یا کندن جوشها: این کار میتواند باعث التهاب و عفونت در ناحیه آسیبدیده شود.
- شستوشوی مکرر پوست با استفاده از شویندههای قوی: شویندههای لایهبردار قوی مانند انواع اسکرابها و هم چنین شستوشوی مکرر پوست، میتواند به لایه بیرونی و سد دفاعی پوست آسیب برساند و در نتیجه موجب بروز آکنه شوند.
بهطورکلی، آکنه مشکل چندعاملی است و درک عوامل مؤثر در بروز و تشدید آن میتواند به مدیریت بهتر این وضعیت کمک کند.
درمانهای مؤثر آکنه: مروری جامع
- درمانهای بدون نسخه (OTC)
درمانهای بدون نسخه (OTC) برای آکنه بهراحتی در دسترس هستند و میتوانند در مدیریت آکنه خفیف تا متوسط بسیار مؤثر واقع شوند. در ادامه، به برخی از این درمانهای رایج اشاره میکنیم:
- بنزوئیل پراکسید: این دارو یکی از شناختهشدهترین درمانهای OTC برای آکنه است. عملکرد آن بهگونهای است که باکتریهای مولد آکنه را از بین میبرد و به کاهش چربی اضافی و سلولهای مرده پوست کمک میکند.
- سالیسیلیک اسید: این ماده به لایهبرداری پوست، حذف سلولهای مرده و جلوگیری از مسدودشدن منافذ کمک میکند.
- آداپالن: این داروی موضعی از خانواده رتینوئیدها است که به پیشگیری از مسدودشدن منافذ و کاهش التهاب پوست کمک میکند.
- اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHAs): شامل اسیدهای گلیکولیک، سیتریک، لاکتیک و مالیک هستند که به لایهبرداری پوست و افزایش گردش سلولی کمک میکنند.
- گوگرد: به طور معمول، گوگرد با مواد دیگری مانند اسید سالیسیلیک ترکیب میشود و به کاهش تولید سبوم پوست کمک کرده و دارای خواص ضدباکتریایی میباشد.
- نیاسینامید: این نوع ویتامین B3 به کاهش التهاب و تنظیم ترشح سبوم در پوست کمک میکند.
- روغن درخت چای: روغن درخت چای بهعنوان یکی از ترکیبات مؤثر شناخته میشود که میتواند التهاب را کاهش دهد و به ازبینبردن باکتریهای پروپیونی آکنه که عامل اصلی بروز آکنه هستند، کمک کند.
هنگام استفاده از درمانهای بدون نسخه ی آکنه، مهم است که بهدقت دستورالعملهای روی برچسب محصول را دنبال کرده و از غلظتهای پایینتر شروع کنید تا واکنش پوست خود را مشاهده کنید. اگر آکنه شما شدید است یا به درمانهای بدون نسخه پاسخ نمیدهد، توصیه میشود برای مشاوره دقیقتر نزد یک متخصص پوست بروید.
انتخاب بهترین محصول بدون نسخه برای درمان آکنه:
محصولات درمان آکنه متناسب با نوع پوست، نوع آکنه و ترجیحات شخصی شما انتخاب میشوند. در ادامه، چند راهنمایی کلی برای انتخاب و استفاده از محصولات موضعی آکنه بدون نسخه ارائه شده است:
- شروع با بنزوئیل پراکسید و آداپالن: اگر در انتخاب محصول مطمئن نیستید، از محصولات حاوی بنزوئیل پراکسید، آداپالن یا هر دو شروع کنید. این دو ماده به طور معمول مؤثر و باتحمل پذیری خوبی همراهاند. برخی از تحقیقات نشان میدهند که استفاده ترکیبی از آنها میتواند مؤثرتر باشد. به یاد داشته باشید که ممکن است چند روز طول بکشد تا نتایج را مشاهده کنید.
- استفاده از محصولات باقدرت کمتر: برای کاهش التهاب و خشکی پوست، بهتر است ابتدا با محصولات آکنه باقدرت کمتر آغاز کنید. بهتدریج و در صورت لزوم، میزان قدرت و دفعات استفاده از محصول را افزایش دهید. این فرایند کمک میکند تا پوست شما به درمان عادت کند.
- ترکیب چند محصول: برای درمان آکنههای مقاوم، ممکن است استفاده از دو یا چند محصول با مواد فعال متفاوت مفید باشد. بهعنوانمثال، میتوانید یک محصول را در صبح و دیگری را در شب استفاده کنید تا از تحریک پوست جلوگیری کنید.
- انتخاب شکل مناسب محصول: محصولات درمانی در اشکال مختلفی مانند صابون، کرم، ژل یا پماد در دسترس هستند. بهطورکلی، کرمها نسبت به ژلها و پمادها کمتر تحریککننده هستند، اما ژلها و پمادها بهتر به پوست نفوذ میکنند. ممکن است نیاز باشد چندین محصول را امتحان کنید تا شکل مناسب برای خود را پیدا کنید.
- صبور باشید: نتیجهگیری از درمانهای موضعی آکنه که بدون نسخه موجود است به زمان و صبر نیاز دارد. ممکن است نیاز باشد 2 تا 3 ماه از این محصولات بهطور روزانه استفاده کنید تا نتیجه ملموسی ببینید و به خاطر داشته باشید که گاهی اوقات آکنه قبل از بهبود ممکن است بدتر شود.
- داروهای تجویزی
محصولات تجویزی برای درمان آکنه معمولاً به افرادی با آکنه متوسط تا شدید و همچنین در مواردی که درمانهای بدون نسخه مؤثر نیستند، پیشنهاد میشوند. در ادامه، به برخی از گزینههای رایج درمانی اشاره میشود:
- آنتیبیوتیکهای موضعی: این داروها به کاهش مقدار باکتریهای روی پوست کمک میکنند.
- آنتیبیوتیکهای خوراکی: این داروها در درمان آکنههای التهابی مؤثر هستند.
- رتینوئیدها: اشکال قویتری مانند ترتینوئین یا آداپالن برای بهبود وضعیت پوست تجویز میشوند.
- درمانهای هورمونی: این گزینهها در مواردی که آکنه با تغییرات هورمونی مرتبط است، به کمک میآیند.
مشاوره با یک متخصص پوست برای طراحی برنامه درمانی مناسب بسیار اهمیت دارد. شواهد نشان میدهد که درمانهای ترکیبی میتوانند به بهبود قابلتوجهی در وضعیت پوست منجر شوند.
درمانهای موضعی
- رتینوئیدها: این ترکیبات که از ویتامین A مشتق شدهاند، بهویژه در پیشگیری از مسدودشدن منافذ پوستی مؤثرند. از مهمترین نمونههای آنها میتوان به ترتینوئین، آداپالن و تازاروتن اشاره کرد.
- آنتیبیوتیکها: این داروها در کاهش باکتریها و التهاب پوست نقش بسزایی دارند. نمونههای رایج شامل کلیندامایسین، اریترومایسین و داپسون هستند.
- آزلائیک اسید: این اسید طبیعی توانایی کاهش التهاب و نابودکردن باکتریها را دارد و در درمان آکنه مؤثر است.
- فرآوردههای ترکیبی: این محصولات شامل ترکیبی از مواد فعال هستند که به رویکرد چندجانبه در درمان آکنه کمک میکنند. از جمله میتوان به آداپالن/بنزوئیل پراکسید و بنزوئیل پراکسید/کلیندامایسین اشاره کرد.
درمانهای خوراکی
- آنتیبیوتیکها: آنتیبیوتیکهای خوراکی مانند داکسیسایکلین و ماینوسایکلین به کاهش باکتریها و التهاب کمک میکنند.
- ایزوترتینوئین: یک داروی خوراکی قوی از گروه رتینوئیدهاست که برای درمان آکنههای شدید که به سایر روشها پاسخ نمیدهند، مورداستفاده قرار میگیرد.
- داروهای ضدبارداری خوراکی ترکیبی (OCPs) : این داروها میتوانند گزینه مؤثری برای زنان مبتلا به آکنه هورمونی باشند. بهعنوان مثال، قرصهای ضدبارداری شامل دروسپیرنون/اتینیل استرادیول بهطور مؤثری به تنظیم هورمونها و کاهش علائم آکنه کمک میکنند.
- اسپیرونولاکتون: این دارو بهویژه برای زنان بالغ مبتلا به آکنه هورمونی مؤثر است. اسپیرونولاکتون، با کاهش تولید چربی، تأثیر مثبت خود را بر روی وضعیت پوست این افراد نشان میدهد.
سایر درمانها:
- استروئیدهای خوراکی: این داروها ممکن است برای تسکین سریع التهاب شدید استفاده شوند.
- مکملهای حاوی روی (زینک): مکملهای زینک خوراکی به دلیل ویژگیهای ضدالتهابی و ضدباکتریایی خود، میتوانند به کاهش آکنه کمک کنند. این مکملها با کاهش قرمزی و تورم پوست و مبارزه با باکتریهای مولد آکنه، به بهبود وضعیت پوست کمک میکنند.
مشورت با متخصص
مشورت با یک متخصص پوست یکی از مهمترین مراحل در مدیریت و درمان آکنه است. این متخصصان با داشتن دانش و تجربه لازم، میتوانند تشخیص دقیقی از نوع و شدت آکنه شما داشته باشند و در نتیجه، درمانهای شخصیسازیشدهای را پیشنهاد کنند. با همکاری با متخصص پوست، شما میتوانید به راهکارهای مؤثری دست یابید که به بهبود وضعیت پوست شما کمک میکند و از عوارض احتمالی جلوگیری میکند.
- درمانهای حرفهای
- اگر به دنبال نتایج سریعتری هستید، درمانهای حرفهای زیر میتوانند به شما کمک کنند:
- لایهبرداری شیمیایی: این روش به ازبینبردن سلولهای مرده پوست، بهبود بافت و بازسازی سطح پوست کمک میکند.
- میکرودرم ابریژن: یک روش غیرتهاجمی که بهآرامی لایه بیرونی پوست را برداشته و به شفافیت آن میافزاید.
- درمانهای لیزری: این تکنیک باهدف قراردادن باکتریها و کاهش تولید چربی، به بهبود وضعیت پوست کمک میکند.
- نوردرمانی: این روش میتواند به کاهش تعداد باکتریهای مولد آکنه کمک کرده و بهبود قابلتوجهی در وضعیت پوست ایجاد کند.
این درمانها میتوانند مؤثر باشند، اما لازم به ذکر است که احتمال وجود عوارضی همچون تحریک پوست یا تغییر در رنگدانهها وجود دارد؛ بنابراین، مشاوره و بررسی دقیق توسط متخصص پوست پیش از هر گونه درمان، ضروری است.
- عوامل سبک زندگی و پیشگیری از آکنه
رژیم غذایی و آکنه
تحقیقات همچنان در حال بررسی پیوند میان رژیم غذایی و آکنه هستند. برخی مطالعات نشان میدهند که مصرف غذاهای با شاخص گلیسمی بالا و محصولات لبنی ممکن است وضعیت آکنه را تشدید کند. در مقابل، گنجاندن غلات کامل، میوهها و سبزیجات در رژیم غذایی میتواند به بهبود شفافیت پوست کمک نماید.
مدیریت استرس و تأثیر آن بر آکنه
- استرس میتواند به تغییرات هورمونی در بدن منجر شود که نهایتاً موجب بروز آکنه میگردد؛ بنابراین، انجام فعالیتهایی که به کاهش استرس کمک میکنند، میتواند به بهبود وضعیت پوست شما کمک رساند. این فعالیتها شامل موارد زیر هستند:
- ورزش: با آزادسازی اندورفین، ورزش به کاهش استرس و بهبود خلقوخو کمک میکند
- مدیتیشن: این تکنیک به تقویت آرامش و افزایش تمرکز ذهن کمک میکند.
- یوگا: یوگا با ترکیب فعالیت بدنی و آرامش روانی، به بهبود وضعیت جسم و روح و کاهش استرس یاری میدهد.
این روشها نهتنها به پاکسازی پوست کمک میکنند، بلکه میتوانند کیفیت کلی سلامت بدن شما را نیز افزایش دهند.
خواب باکیفیت
خواب ناکافی میتواند به افزایش سطح کورتیزول منجر شده و بر سلامت پوست تأثیر منفی بگذارد. سعی کنید هر شب بین 7 تا 9 ساعت خواب آرام و راحت داشته باشید.
روتین مراقبت از پوست و اقدامات بهداشتی
تدوین یک روتین ملایم مراقبت از پوست بسیار ضروری است:
- استفاده از محصولات غیر کومدون زا: این محصولات مانع مسدودشدن منافذ پوست میشوند.
- شستشوی روزانه با پاککننده ملایم: این اقدام به حفظ تعادل رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی آن کمک میکند.
- مرطوب نگهداشتن پوست: از مرطوبکنندههای سبک استفاده کنید که چربی اضافی روی پوست ایجاد نکنند.
از استفاده از اسکرابهای خشن و لمس مکرر صورت خودداری کنید، زیرا این رفتارها میتوانند آکنه را تشدید نمایند. با رعایت این نکات، میتوانید به بهبود کیفیت پوست و کاهش آکنه کمک کنید.
شناخت اسکار آکنه و روشهای درمان آن
اسکار یا زخم ناشی از آکنه یکی از مشکلات شایع پوستی است که معمولاً پس از فروکشکردن آکنهها بر روی صورت ظاهر میشود. پس از ایجاد آکنه، منافذ پوست به دلیل تجمع چربی و سلولهای مرده مسدود میشوند. این انسداد و توقف فرآیند کلاژنسازی در پوست، منجر به ایجاد اسکار آکنه روی صورت خواهد شد. درصورتیکه به درمان این مشکل توجه نشود، پس از مدتی ممکن است منافذ پوست دچار التهاب شوند. اگرچه همه انواع آکنه ایجاد زخم نمیکنند، اما در صورت وقوع زخم، انواع مختلفی از اسکار ممکن است ظاهر شوند که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند:
- اسکار یخ برش: این نوع اسکار، گودالهای عمیق و باریکی را تشکیل میدهد که به پوست ظاهری ناهموار میبخشند.
- اسکار جعبهای: این نوع اسکار، عریض و با زاویههای مشخص است که معمولاً در ناحیه وسیعتری از پوست نمایان میشود.
- اسکار رولینگ: این نوع اسکار، بافتی موج مانند دارد و به پوست ظاهری نرمتر میدهد.
عوامل مختلفی از جمله شدت و طول مدت بروز آکنه، بر نوع و شدت اسکار تأثیرگذار هستند.
روشهای درمانی مؤثر برای اسکار آکنه
برای کاهش ظاهر اسکارها و بهبود کیفیت پوست، گزینههای درمانی متنوعی وجود دارد. در ادامه به برخی از این روشها اشاره میشود:
- درمانهای موضعی: محصولات حاوی موادی مانند سیلیکون میتوانند به بهبود ظاهر اسکار کمک کرده و آنها را کاهش دهند.
- پرکنندهها (فیلرها): این درمانها به افزایش حجم پوست کمک کرده و فرورفتگیها را پر میکنند.
- درمانهای لیزری: این روشها با تحریک تولید کلاژن، به بهبود و صافتر شدن سطح پوست کمک میکنند.
- میکرونیدلینگ: این تکنیک به نوسازی پوست و بهبود بافت آن کمک کرده و باعث میشود پوست سالمتر و جوانتر به نظر برسد.
نتایج این درمانها میتواند به طرز چشمگیری قابلمشاهده باشد. بااینحال، پیش از اتخاذ هر تصمیمی، مشاوره با متخصصان پوست توصیه میشود تا از خطرات و فواید هر روش درمانی آگاه شوید.
تصویر انواع اسکار
چه زمانی باید به دنبال کمک حرفهای باشید
تشخیص آکنههای جدی
شناخت نشانههایی که نشاندهنده نیاز به مشاوره با متخصص پوست است، ضروری است. به شرایط زیر توجه کنید و در صورت بروز آنها به پزشک مراجعه کنید:
- اگر باوجود استفاده از درمانهای بدون نسخه (OTC) آکنه شما همچنان ادامه دارد.
- در صورت تجربه جوشهای شدید یا دردناک.
- اگر علائم عفونت مانند افزایش قرمزی یا تورم را مشاهده میکنید.
مداخله زودهنگام میتواند به پیشگیری از عوارض جانبی مانند جای زخم کمک کند.
یافتن یک متخصص پوست واجد شرایط
همواره به دنبال یک متخصص پوست با مجوز هیئتمدیره باشید که با اهداف درمانی شما همسو باشد. برای گفتوگو درباره سوابق پزشکی و درمانهای قبلی خود، آمادگی لازم را داشته باشید. منابع معتبری مانند «آکادمی پوست آمریکا» میتوانند به شما در یافتن متخصصان مناسب در منطقهتان کمک کنند.
نتیجهگیری
درک عمیق آکنه به شما این امکان را میدهد که این وضعیت رایج را به طور مؤثر مدیریت کنید. به یاد داشته باشید که علل، انواع و درمانهای آکنه را بهخوبی بررسی کنید. در زمان تردید، درخواست کمک حرفهای همیشه انتخاب عاقلانهای است. با اتخاذ رویکرد صحیح، آکنه قابلدرمان و کنترل است و به شما این فرصت را میدهد که از پوستی شفافتر و سالمتر لذت ببرید.
https://www.niams.nih.gov/health-topics/acne
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acne/in-depth/acne-treatments/art-20045814
https://www.aad.org/public/diseases/acne/diy/adult-acne-treatment
3 دیدگاه ها